Şaşılık, gözlerin hizasız olduğu ve farklı yönlere baktığı bir görme bozukluğudur. Bu hizasızlık sürekli veya bazen olabilir. Gözler hizasız olduğunda, bir göz bakılan nesnelere odaklanırken diğer göz içe (ezotropya), dışa (ekzotropya), aşağı (hipotropya) veya yukarıya (hipertropya) döner.
İçindekiler
Çoğu zaman nesnelere odaklanan göz değişir; yani, kayan (hizasız) göz sabitlenir ve daha önce sabit olan göz kayar. Kayan gözlerin bu değişimi genellikle her iki gözdeki görüşün eşit olduğunu gösteren bir işarettir. Öte yandan, gözlerin sabitliği değiştirmiyorsa (hep aynı göz kayıyorsa), o zaman kaymayan göz beyin tarafından tercih edilir ve çoğunlukla daha iyi görüşe sahip olur.
Ezotropya (İçe kayma) ve ekzotropya (Dışa kayma) çocuklarda sık görülür. Göz hizalamasının bozulması yetişkinlerde genellikle çift görmeye neden olur, ancak çocuğun gelişen beyni, çift görmeyle başa çıkmak için görüntülerden birini bastırır. Bu nedenle çocuklukta gelişen şaşılık kayan gözdeki görmenin düşmesine neden olur.
Beynimizin geliştirdiği bu adaptasyon zararlıdır çünkü göz ardı edilen göz, görüş yeteneğini kaybeder. Bu duruma ambliyopi denir.
Yetişkinlerde şaşılık genellikle çift görmeye neden olur çünkü beyin her iki gözden de görüntü almak üzere gelişmiştir. Şaşılığı olan yetişkinlerde ambliyopi gelişme riski yoktur. Çünkü göz ile beyin arasındaki bağlantılar zaten oluşmuştur ve değişmez.
Şaşılık (Strabismus) Neden olur?
Şaşılığın nedeni her zaman net olmamakla birlikte göz kaslarından, kaslara bilgi gönderen sinirlerden veya göz hareketini kontrol eden beyin kısmındaki sorunlardan kaynaklanabilir.
Aşağıdaki durumlarda bu hastalığa yakalanma olasılığınız daha yüksektir:
- Genetik yatkınlık: Şaşılığı olan çocukların yaklaşık %30’unun ailesinde şaşılık bulunmaktadır.
- Kırma kusurları: Odaklanmada zorluğa neden olarak şaşılık riskini arttırır.
- Tıbbi Durumlar ve Hastalıklar: Prematüre doğum, down sendromu, serebral palsi, hidrosefali (beyin içindeki derin boşluklarda sıvı birikmesi) ve diğer nörolojik rahatsızlıklar riskleri artırır. Ayrıca, felç, beyin tümörü veya baş yaralanması sonucu herhangi bir yaşta şaşılık geliştirebilirsiniz. Graves hastalığı adı verilen tiroid rahatsızlığı olan bazı yetişkinlerde de şaşılık oluşabilir.
Şaşılık Türleri Nelerdir?
Göz doktorları şaşılığı, görünümüne (kayan gözün baktığı yön) veya diğer özelliklerine göre tanımlarlar.
Görünümüne göre şaşılık çeşitleri şunlardır:
- Ezotropya: gözün içe doğru dönmesi
- Ekzotropya: gözün dışarıya doğru dönmesi
- Hipertropya: Gözün yukarıya bakması
- Hipotropya: Gözün aşağıya bakması
Sık karşılaşılan şaşılık tipleri şunlardır:
- Akomodatif Ezotropya: Genellikle çocuk yaşlarda yüksek hipermetropiden kaynaklanır. Odaklanmak için sarfedilen çaba neticesinde göz içe dönebilir.
- Aralıklı Ekzotropya: Bu tip şaşılıkta, bir göz bazen dışarı doğru kayarken diğeri odaklanmış halde kalır. Gözler pozisyon değiştirebilir veya aynı göz her seferinde kayabilir.
- İnfantil Esotropya: Bu şaşılık tipi, 6 aylıktan önce, hipermetropi olmadan bebeklerde görülür. Bir veya iki göz içe kayabilir.
Şaşılık Belirtileri
Şaşılık çoğunlukla çok küçük yaşta başlayabildiğinden, ebeveynler ve çocuklar ile ilgilenen kişiler aşağıdaki belirtileri fark ettiklerinde hızlıca göz hekimine çocukları götürmelidir.
- Doğrusal bakmayan odağın dışına çıkan gözler
- Birlikte hareket etmeyen gözler
- Özellikle parlak güneş ışığında sık sık göz kırpma veya gözleri kısma
- Bir cisme bakarken başını eğme,
- Bir şeye bakmak için bir gözü kapatmak
- Özellikle konuşabilen ve kendisini ifade eden çocuklarda ise çift görme, odaklanırken baş ağrısı ve göz yorgunluğunu belirtebiliyorsa yine hızlıca göz hekiminize danışmalısınız.
Bebeklerin zaman zaman gözlerinin kayması normaldir. Ancak 3-4 aylık olduklarında gözleri düz, iyi hizalanmış olmalı ve küçük nesnelere odaklanabilmelidirler. 6 aylık olduklarında yakın ve uzaktaki nesnelere odaklanabilmelidirler.
Büyük bir çocukta veya bir yetişkinde aniden çift görme veya şaşılığın diğer belirtileri ortaya çıkarsa, göz hekiminize giderek muayene olmanız önemlidir.
Yalancı Şaşılık
Bazen, belirli yüz hatlarına sahip bebekler aslında öyle olmadıkları halde şaşı gibi görünürler. Buna psödostrabismus (Yalancı şaşılık) denir. Karışıklık bebeğin gözlerinin iç köşelerini kaplayan cilt görünüşünden veya düz bir burun köprüsü olduğunda ortaya çıkar. Yüz gelişip büyüdükçe, bebeğin gözlerinin şaşı görüntüsü kaybolacaktır.
Şaşılığın Tanısı Nasıl Konulur?
Şaşılığın tanısı ancak göz hekimi tarafından konulabilir. Çoğu zaman, göz hekiminiz size bakarak şaşılığınız olduğunu anlayabilir.
Göz hekiminiz (Hirschberg testi) adı verilen bir tarama testi kullanabilir. Bu testte, çocuk gözlerine parlak bir ışık tutulurken renkli bir nesneye bakar. Göz hekimi, yansımaların her iki gözde aynı olup olmadığını görebilir.
Ayrıca hekiminiz görme keskinliği, Refraksiyon hataları (Kırma kusurları), hizalama ve odaklanma testlerinin yanında retina incelemesiyle de şaşılığın türünü ve nedenlerini inceleyerek sonuca ulaşacaktır.
Şaşılık Tedavisi Nasıl Yapılır?
Şaşılığı, mümkün olan en kısa sürede tedavi etmeye başlamak önemlidir. Çocuklarda şaşılığın tedavisi, yetişkinlikte de devam eden zayıf görme dahil olmak üzere uzun vadeli sorunları önleyebilir. Ancak, çocukluğundan beri bu hastalığa sahip bir yetişkin olsanız bile, şaşılığı tedavi etmek için asla geç değildir.
Tedavi seçenekleri altta yatan nedene, hastalığın vahametine ve kişinin yaşına bağlıdır.
Şaşılık (Strabismus) tedavisi için;
Gözlük veya kontakt lens
Şaşılık, yakın veya uzaktaki nesnelere odaklanma zorluğundan kaynaklanıyorsa, bazen normal gözlük veya kontakt lensler sorunu çözebilir.
Prizma mercekler
Şaşılık çift görmeye neden oluyorsa, prizmatik gözlükler yardımcı olabilir. Prizmatik gözlükler gözünüze giren ışığı bükerek gördüğünüz görüntüleri daha iyi hizalar. Ancak bu özel gözlüklerin, nesnelerin etrafında ışık parlamaları, saçılmaları gibi bir yan etkisi olabilir.
Göz yaması (Patch) kullanımı
Bir çocuğun tembel gözü (ambliyopi) varsa, doktorlar bazen daha iyi gören gözün üzerine bir yama takmayı önerir. Böylece daha zayıf gören göz çalıştırılarak çocuğun iki gözünü de kullanmayı öğrenmesi sağlanır. Bu, daha zayıf gözün zamanla daha güçlü olmasına yardımcı olacaktır.
İlaçlar ile tedavi
Yama kullanılamadığı durumlarda veya göz hekiminiz uygun gördüğünde yamaya alternatif olarak, doktorunuz daha iyi gören gözde bulanık görüş yaratıp zayıf gözün çalışması için çeşitli damlalar kullanabilir.
Botoks
Botulinum toksini yani Botox enjeksiyonları, göz çevresindeki kasların çalışmasını durdurarak gözün dönmesini geçici olarak azaltabilir. Şaşılık tedavisinde Botox uygulamasının göz kapağının sarkması yan etkisi olabilmektedir.
Şaşılık ameliyatı
Diğer tedavilerin işe yaramadığı durumlarda Göz doktorunuz şaşılık için ameliyat önerebilir. Şaşılık ameliyatları çoğunlukla erken yaşlar için tedavi yöntemi olsa da yetişkinlerde de uygulanabilmektedir.
Diğer tedavilerin yanında bazı göz egzersizleri ve alıştırmalar etkinliği tam olarak kanıtlanmasa da gözün doğru çalışmasını destekleyici olmaktadır.
Kalem şınavı
Bunu yapmak için, bir kalemi yüzünüzden kol mesafesinde tutun, sonra yavaşça burnunuza yaklaştırın , gözlerinizle takip edin ve odaklanın. İki kalem görmeye başladığınızda, kalemi tekrar uzaklaştırın.
Brock dizisi
Bu egzersiz, sandalye gibi sabit bir nesneye bağlanmış ve burnunuza kadar uzatılmış 1.5 metrelik bir ipe aralıklı olarak yerleştirilmiş renkli boncuklar kullanır. Burnunuza en yakın olan boncuğa ve sonra daha uzaktakilere odaklanırsınız.
Şaşılık (Strabismus) Neye Neden Olur?
Şaşılık tedavi edilmezse, aşağıdakiler de dahil olmak üzere ek, kalıcı sorunlara neden olabilir.
- Ambliyopi (tembel göz): Beynimiz iki gözden sürekli olarak ayrı görüntüler almasıyla olur. Çift görmeyi önlemek için beyin, kayan gözden gelen görüntüyü görmezden gelmeye başlar. Zaman içerisinde kayan göz işlevsiz hale gelecektir.
- Çift görme: Şaşılığın olduğu yetişkinlerde yaygındır çünkü beyinleri, kayan gözden gelen görüntüler ile normal gözden gelen görüntüleri birleştirdiğinde çift görüntü oluşturur.
- Bulanık görme: Bu durum okul, iş ve diğer aktivitelerin önüne geçer.
- Zayıf Üç Boyutlu (3D) Görüş: Şaşılık nedeniyle 3 boyutlu görüş gerçekleşmediğinden derinlik algısı zayıflayacaktır.
Şaşılık bunların yanında göz yorgunluğu, baş ağrısı ve dış görünüş nedeniyle özgüven eksikliğine neden olabilir.
Gözleriniz farklı yönlere baktığında, bu sadece kozmetik bir sorun değildir. Şaşılık, gelişme çağındaki bir çocuğun görüşüne ciddi şekilde zarar verebilir. Sizde veya çocuğunuzda şaşılık olabileceğini düşünüyorsanız mutlaka göz doktorunuza başvurmalısınız.
2010 senesinden beri lens kullanıyorum, Aquve Quasis yıllardır favorim fakat son dönemde, lensten mi gözümden mi kaynaklı olduğunu bilemediğim şekilde gözlerim kaşınmaya ve lensi atmaya başladı.Yaklaşık bir ay.. lazer ameliyatı olmayı düşünmeye kadar gitti bu durum. Sonra lensi yenilemek istedim, @lensmarekete girince Transitions gördüm ve yorumları okudum. Denemek istedim ancak bazı yorumlara bakınca yanma vb. olursa diye korktum. Gözlerim oldukça hassas bir dönemden geçiyor, alerjik bünyeye de sahibim. Sonuç: İnanılmaz güzell. Korktuğum gibi değilmiş, takma anında çok hafif bir yanma oldu beş saniye kadar ama sonra dışarıya çıktım, hava oldukça güneşliydi gözlerim hiç rahatsız olmadı. Bu hissi yaşamanız lazım. Herkeste güneş gözlüğü varken ihtiyaç duymadım. Gözüm açık kahve, güneşte bir tık koyulaşuyor sadece. Bence deneyin.Kaybetmezsiniz kesinlikle.Bu arada siparişim 24 saatte elime ulaştı, yine ve yeniden teşekkürler lensmarket.
Funda Y.Merhaba. Belki 20 yılı aşkın süredir lens kullanıyorum. Air optix aqua fiyatı çok arttığı için ona muadil başka lens kullandım. Hiç memnun kalmadım. Arayışım beni lens markete getirdi. Biofinity ile ilgili yorumları okudum. Herkes çok memnun olduğunu belirtmiş. Yorumlardan yola çıkarak Denemeye karar verdim. Yapılan yorumlar kesinlikle doğru. Hatta fazlası var eksiği yok. Gözde hiç yok gibi. Çok ince ve çok rahat. Hiç tereddütsüz alabilirsiniz. Ayrıca lens markete hızından dolayı teşekkür ederim. Sipariş verdikten sonra 12 saat dolmadan lens elimdeydi. Çok teşekkür ederim ❤️
Hülya Ç.20 yıldır lens kullanıyorum. çok çeşitli markalar denedim, 11 yıldır da Acuvue Oasis kullanıyorum, çok memnundum. ta ki geçen yazdan beri gözümde kuruluk, batma, sulanma ve akma olana kadar. Doktora gittiğimde alerji olmuş bir müddet gözlük kullan dedi. sonrasında yine lense başladım. ama yaz ayları aynı şikayetlerim devam etti. bu durumu tüm gün (sabah 8-akşam8) bilgisayar başında ve klimalı ortamda olmama bağlamıştım. günlük lenslerin konforunu okudum internette. bu yaz başı denemek için fiyatının uygunluğundan dolayı Bio True aldım. kötü deyemem gözde batma/kızarıklık yapmadı gözümde uyuyakaldığım günlerde bile. fakat benim için tam bir net görüş sağlamadı. ben de kendi lensimin yani acuvue’nin günlüğünü denemeye karar verdim. ve işte beklenen an, bu zamana kadar niye almamışım diye düşündüm. gerçi lens işi tamamen kişisel, bana iyi gelen başkasında batma/bulanıklık yapabilir. ama benim şimdiye dek kullandığım en konforlu lens diyebilirim. dediğim gibi tüm gün bilgisayar başındayım ve klimalı ortamda çalışıyorum, her gün yeni lens çok konforlu bir şey. sabah 7 de takıp gece yatarken çıkarıyorum hiç bir şekilde batma/kızarıklık/bulanıklık olmuyor teşekkürler Lens Market..
Demet A.Çok kaliteli bir firma. Solüsyonu ilaveten başka bir kutuya daha koymuşlar, mükemmel bir paketleme. Aylar önceki lens siparişimde sorun çıkmıştı üzerinden biraz zaman geçince yazdım ve ilgilendiler. İnanın firma sahibini, ortaklarını, çalışanlarını vs. Tanımıyorum. Sadece şunu belirtmek için yorum yapıyorum ki insanlar dürüst, ilgili ve kaliteli ürünleri pazarlayan böyle firmalardan alışveriş yapsın, böyle esnafların sayısı artsın ve böylelikle alıcılarda mağdur olmasınlar. Gönül rahatlığıyla lens ve solüsyon ihtiyaçlarınızı bu siteden temin edebilirsiniz.
Esra H.Tam 5 yıl önce Cooper Vision ile tanıştım. Ara ara accuve oasys, bousch & lomb, air optix vb markaların hepsinin lenslerini kullandım hiçbiri bu kadar rahat değil. Tekrar sipariş vermek için aradığımda önce Cooper Vision’un ellerinde olmadığını araştırıp döneceklerini söylediler, bende bu arada her ihtimale karşı farklı sitelerde araştırdım ancak ertesi günü lensimin üretici firmada olduğunu, sipariş verirsem ortalama bir hafta içinde tarafıma gönderileceği söylendi ve tam 4. günde elime ulaştı. Fiyat olarak diğerlerine göre biraz daha pahalı ancak kalitesi paranın hakkını veriyor. Solüsyon hediyesinin kaldırılmış olması biraz üzdü, ancak bunun için markayı kötülemek olmaz. Teşekkürler Lensmarket.
Tolga Ü.pure hazel rengini aldım gözlerim koyu siyaha yakın kahverengi. lens gözde çok doğal duruyor. En büyük korkum çok yapay durmasıydı ama çok şaşırdım gerçekten çok çok doğal duruyor. Çok belli olan bir renk değil eğer belli olsun istiyorsanız tercih etmenizi önermem -gözleriniz benimki kadar koyuysa-. Benim beklentimin üstündeydi. Alırken dedim acaba görmekte sıkıntı yaşar mıyım diye ama hiç öyle olmadı şeffaf lensle gördüğüm kadar net görüyorum. İlk taktığımda aşırı yanma hissettim ama lens suyunda temizleyip beklettikten sonra tamamen geçti. Lens markete de teşekkür ederim gerçekten çok hızlı geldiler
Bensu S.Gerçekten çok beğendim yaklaşık 1 haftadır kullanıyorum. Air Optix Colors pure hazel rengini tercih ettim ben ve gerçekten çok memnun kaldım. Öncelikle çok doğal duruyor ve lens gözüme yanma, batma, asla yapmadı. Sadece zaman zaman bulanıklık oluyor ama bu rahatsızlık veren bir durum değil. Bundan önce saydam lens kullanıyordum renkli lens denemek istedim ve benim gözlerim kahverengi renkte olduğu için daha açık tonlardaki lensleri almaya çok cesaret edemiyordum. Gözümde nasıl duracağını kestiremiyordum bu yüzden pure hazel rengini almak istedim. Belki bir sonraki alışverişimde yeşil veya mavi tonlarını deneyebilirim diye düşünüyorum. Lens Markete çok teşekkür ediyorum, hızlı kargo ve güvenilir teslimatı için. Ayrıca doğal renkli lens için Air Optix Colorsı, almak isteyen herkese tereddütsüz öneririm.
Merve N.Yıllarca miyopi için lens kullandım ve hiç sorun yaşamadım. Multifocal'e geçmem gerektiğinde uzak ve yakın ikisi birlikte net bir görüş için birçok markanın aylık ve günlük multifocal lensini denemem gerekti. Yakın görüşte en net görüntüyü Biofinity Multifocal sağladı, uzak görüşü de iyi. Bütün gün bilgisayar başında çalıştığım için akşamüzeri biraz batma yapıyor bazen. Sanırım multifokal lenslerden çok üstün bir performans beklememek gerekiyor, en azından ürünler henüz o seviyede değil. Ayrıca göz doktorunuzun doğru ölçüm yapması da çok önemli. Lensmarket'e ise çok teşekkür ediyorum, güvenilirlik ve müşteri memnuniyeti açısından başarılı bir kurum. Müşteri temsilci arkadaşlar her seferinden çok yardımcı oldular. Son alışverişim için Orcan Bey'e ayrıca teşekkür ediyorum.
Pınar B.